Koç Üniversitesi İktisat Profesörü Selva Demiralp toplumsal medya platformu Twitter (X) üzerinden bir dizi paylaşımda bulunarak Koç Üniversitesi ve Konda işbirliği ile hazırlanan Türkiye Hanehalkı Enflasyon Beklenti Anketi (TEBA)’nin datalarını paylaştı.
Demiralp araştırma sonuçlarının şöyle olduğunu paylaşımında söz etti:
“-Yıllık enflasyon beklentileri evvelki aya nazaran sabit kalmıştır (%113).
-Yıl sonu ve 12-ay ileriye yönelik enflasyon beklentileri hafif artışlarla %96 ve %101 olarak ölçülmüştür.
-12 ay ileriye dönük beklentilerdeki değişim, TCMB’nin Ağustos ayında yayımladığı sektörel enflasyon beklentileri anketiyle uyumludur. TCMB anketinde de hanehalkı beklentilerinde son iki ayda benzeri bir artış gözlemlenmiştir. Lakin, TEBA anketindeki beklenti düzeyi daha yüksek kalmaktadır.
-Bir evvelki aya kıyasla manşet enflasyon sayısındaki 10 puanlık düşüşe karşın enflasyon beklentilerinde emsal bir yumuşama görülmemesi, verilen karşılıklarda baz tesiri kaynaklı tesirlerden fazla aylık enflasyon trendinin ve hissedilen enflasyonun daha baskın olduğunu düşündürmektedir”
EN ZORLUK YAŞAYAN: EMEKLİLER
Demiralp araştırmada görüşülen bireylerin profillerine temaslı bilgileri de paylaştı. Buna nazaran Demiralp görüşülen bireylerin çalışma durumuna nazaran yapılan incelemede, 12 ay ileriye yönelik enflasyon beklentisi en yüksek olan emekli kümesinin genel ortalamanın yaklaşık 15 puan üzerinde olduğunu söz ederken, enflasyon beklentisi en düşük olan öğrenci kümesinin ise genel ortalamanın yaklaşık 13 puan altında kaldığına dair beklentiye sahip olduğunun gözlemlendiğini kaydetti. Demiralp, “Emekli kümesinin geçinme durumu açısından en çok zorluk yaşadığını tabir eden küme olduğu göze çarpmaktadır” dedi.
YAŞ KÜMELERİNE NAZARAN BEKLENTİLER
Demiralp, “Yaş kümelerine nazaran bir ayrıştırma yapıldığında, artan yaş kümelerine paralel olarak 12-ay ileriye yönelik enflasyon beklentilerinin de yükseldiği gözlenmektedir” diyerek en yüksek enflasyon beklentilerine sahip 50 yaş üstü bireylerin tüketim sepetinde eğitim ve sıhhat üzere hizmetler kesimi kalemlerinin yükünün daha yüksek olmasının beklenebileceği değerlendirmesinde bulundu.
Demiralp bu dataya ait şunları söyledi:
“Temmuz ayında eğitim hizmetlerinde kaydedilen yıllık %104’lük manşet sayı, eğitim çağında çocuğu olması daha mümkün görünen 50 yaş üstü kümesinin enflasyon beklentilerinin öbür kümelerden daha yüksek ölçülmesi üzerinde tesirli bir faktör olabilir”
“ÖNCEKİ AYA NAZARAN BARİZ BOZULMA GÖRÜLÜRKEN…”
Selva Demiralp değerlendirmelerini “Ağustos 2024’ten Ağustos 2025’e olan 12 aylık devirde fiyatların ne süratle değişmesini beklersiniz” grafiğini kıymetlendirerek şu tabirlerle sonlandırdı:
“Toplam gelir beyanına nazaran bir gruplama yapıldığında, en düşük gelir dilimindeki enflasyon beklentilerinde evvelki aya nazaran besbelli bozulma görülürken üst gelir kümelerinin beklentilerinde bir yakınsama gözlenmektedir”
