MESUT YILMAZ- Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün 1920’li yıllarda terzilik eğitimi alması için Paris’e gönderdiği ve daha sonra kendi tasarladığı kıyafetlerini diktirdiği Levon Usta ile birebir ismi taşıyan torunu Levon Kordonciyan, 10 Kasım’a özel olarak konuştu. Kordonciyan, Ulu Önder’i askeri ve siyasi muvaffakiyetlerinin yanında bir “Moda ikonu” olarak da tanımladı.
Levon Kordonciyan
*Bir moda duayeni olarak Atatürk sizin için neyi tabir ediyor?
Gazi Mustafa Kemal Atatürk, Türkiye Cumhuriyeti’nin en büyük başkanıdır. O bir moda ikonudur. Savaşlardan yeni çıkmış ülkemiz beşerinin moralini yüksek tutarak çağdaş ihtilaller yapmış şahane bir başkandır. Atatürk, özel davetlerde frağı yalnızca kendisi değil; tıpkı vakitte o davette hizmet eden garson ve yaverlerine de giydirirmiş. Akşam davetlerinde frağı yalnızca mesken sahipleri giyerler. O, böylelikle şunu anlatır: “Türkiye Cumhuriyeti’nin tek sahibi ben değil; hepimiziz.”
*Dedeniz Levon Kordonciyan’ın Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün uzun yıllar terziliğini yaptığı biliniyor. O süreci sizden dinleyebilir miyiz?
1920’lerde yaygınlaşmaya başlayan smokin ve frak, Türkiye’de, Cumhuriyet’in ilanı ile sahneye çıktı. Kordonciyan Ailesi’nin öyküsü de tam o günlerde başlıyor. Cumhuriyet’in kurulmasıyla Atatürk’ün eğitim için Fransa’ya gönderdiği altı bireyden biri de (büyük dede) Levon Kordonciyan’dı. O vakitler çıraklık ve kalfalığın olduğu terzi piyasasında eğitim almış biri olmak, hem de eğitimini Fransa’da alması, Levon Kordonciyan’ı bir anda bir adım öne çıkarmaya yetmişti. Beş yılın akabinde Türkiye’ye döndü ve oğlu ikinci jenerasyon Leons Kordonciyan’la o vaktin dokuma kalbinin attığı ve tekstil okulu sayılan Sultanhamamı Havuzlu Han’ında şık kadro elbise ve smokinler dikmeye başladı. Atatürk başta olmak üzere, o günlerin bürokrat ve devlet insanlarının smokin ve fraklarını dikti. Daha sonra da Anadolu’da kadro elbise dikmek isteyen terzilere eğitim verdi.
*Atatürk’ün yaptığı Kıyafet Devrimi’yle başlayan süreç moda dünyasını nasıl etkiledi?
Mustafa Kemal Atatürk, Kıyafet Devrimi’ni yaparak dünyanın önde gelen isimlerinin gözlerini Türkiye’nin üzerine çevirmeyi başarmıştır. Çağdaş giysinin öncüsü olan Ulu Lider, “Biz de bu dünyada varız” dedirtmiştir. Yaptığı ihtilallerle kısa bir mühlet içerisinde ülkemizi en uygun pozisyona getirmiştir.
*Dedeniz Levon Kordonciyan’dan sizlere kalan Atatürk ile ilgili en büyük miras ne oldu?
Ülkemize sonsuza kadar gönül borcu ödemek oldu. Atatürk, dedemiz Levon Kordonciyan’ı Paris’e göndererek frak, jaketatay, redingot ve bonjur eğitimi aldırmış, koluna altın bilezik taktırmıştır. Dedemiz de Türkiye’ye döndükten sonra gönül borcunu ödemek için fiyat talep etmeden Anadolu’ya terziler yetiştirmiştir. Biz de bugün Türkiye Cumhuriyeti’nin gençlerine hizmet vererek gönül borcumuzu ödüyoruz.
‘O devir mükemmel işler başarılmış’
*Üç yıl süren çalışma doğrultusunda Atatürk’ün o periyot giydiği kıyafetleri tekrar tasarlayarak gün yüzüne çıkardınız. İnsanların birinci reaksiyonları nasıl oldu?
İki farklı kıyafet standımız var. ‘Yüzyılın En Şık Lideri’nde hazırlanan kumaşlar yüz yıl evvel dokunan kumaşların aynısıdır. Atatürk’ün fotoğraflarından bakarak hazırladığımız kıyafetlerdir. ‘Cumhuriyet Terzihanesi Müzesi’ ise 80, 70 ve 60 sene evvel dedelerimizin diktiği kıyafetler ve terzi malzemelerimizdir. Bu sergilemiş olduğunuz kıyafetlerden kimileri dostlarımız tarafından “En uygun siz koruyabilirsiniz’’ diyerek bize ikram edildi. Levon Kordonciyan imzasını taşıyorlar. Biz de gözümüz üzere bakıyoruz. Sergilememizin en büyük maksadı; yeni kuşağa geçmişte ne büyük zorluklarla bu kıyafetlerin dikildiğini göstermektir. Kömürlü ütüler, gaz lambaları ve tıngır-mıngır çalışan dikiş makineleri… O devirlerin fotoğraflarına bakınca bu aletlerle ne olağanüstü işler başarılmış!